مرغی که همچنان یک پا دارد!

سنت گرایی خوب است اما در مواردی که هنوز روش معتبرتری جانشین آن نشده تا ارزش افزوده بالاتر و نتیجه ای بالقوه و بالفعل بیشتری را همراه داشته و باشد و هیچگونه خدشه ای به زیرساخت های معرفتی وارد نکند که در غیر این صورت عقل حکم می کند روش دیرینه تغییر ماهیت اساسی بدهد و به روز شود

به گزارش تینار، روزنامه سیاست روز در یاداشتی به قلم حسن روانشید نوشت: سنت گرایی خوب است اما در مواردی که هنوز روش معتبرتری جانشین آن نشده تا ارزش افزوده بالاتر و نتیجه ای بالقوه و بالفعل بیشتری را همراه داشته و باشد و هیچگونه خدشه ای به زیرساخت های معرفتی وارد نکند که در غیر این صورت عقل حکم می کند روش دیرینه تغییر ماهیت اساسی بدهد و به روز شود همچنانکه دیگر نیازی نیست آبکش های قدیمی در شهر و روستا راه بیفتند و ندای انجام کاری را بدهند که از طریق سطل و طناب آب را از چاه ها بیرون کشیده و در منابع و حوض خانه های قدیمی بریزند زیرا این وظیفه سنگین و کمرشکن امروز را با زدن یک کلید توسط پمپ های برقی می توان انجام داد و امثال اینگونه روش های منسوخ شده که در موزه ها وسایل و ابزار کارشان به جا مانده و انجام اینگونه مشاغل به تاریخ پیوسته است درحالی که معدودی از اساسی ترین این روش ها به اشکالی دیگر هنوز هم جا خوش کرده اند و برای نمونه می توان به روش های منسوخ شده و متفاوت تدریس توسط معلمان در مدارس از ابتدایی تا متوسطه اشاره نمود!

نشریه مهارت های فکری و خلاقیت در مقاله ای شیوه و روش تدریس رایج در مدارس را اینگونه به نقد گرفته و می گوید: «در پژوهشی به مدت 18 ماه با موضوع شیوه های تدریس، معلمان با کمک گرفتن از آموزش نمایشی و با شرکت دادن دانش آموزان در کارگاه های کار گروهی، نشان دادند شرکت در فعالیت های عملی، بحث ها و انجام کارهای تیمی معطوف به حل مسایل، اثرات مثبتی در افزایش خلاقیت گروهی و به زیستی دانش آموزان دارد. » که متاسفانه شیوه غلط آموزش و همچنین نوع تدریس رایج در مدارس بخصوص ابتدایی زمینه ساز مشکلات دیگری در دوران های تحصیل بعدی تا مراحل پسادکترا شده است! هرچند سالیان متمادی است کتب به کرات عوض شده اما هیچکدام از این تغییرات در جهت آماده کردن دانش آموز برای داشتن آینده ای بهتر نبوده است.
بدتر از همه اینکه کمتر توجهی به مهارت همفکری، همکاری و انجام کارهای تیمی دانش آموز با سایر همسالانش هم نشده تا اخیرا موردپژوهش قرار گیرد. 
رییس سازمان پژوهش ها بارها و بارها گفته است «کتاب» ابزار یادگیری نیست، بنابراین باید از وابستگی به کتاب که در بسیاری از کلاس های درس وجود دارد، جدا شویم و سراغ بسته های آموزشی برویم. این کار سال گذشته نیز برای زبان آموزی مقطع اول ابتدایی انجام شده است. این اقدام به طور حتم کیف بچه ها را سبک خواهد کرد؛ چراکه محتوای آموزشی به معلم داده می شود و اصلاً نیازی به وجود کتاب های سنگین نیست. این کار نیز ازجمله اقدامات پیشرفت و ارتقایی است که در دوره ابتدایی باید صورت گیرد و تحول ایجاد کند. وضع موجود مدرسه را نگاه کنید که تا وضع مطلوب چقدر فاصله دارد و نسبت به آن هم دغدغه دارید. ما باید حواسمان باشد که برای راهبری آموزش ابتدایی دچار روزمرگی نشویم و به آن توجه ویژه داشته باشیم. اگر موقعیت یادگیری برای بچه ها فراهم شود، آن ها به کمک همسالانشان همه چیز را یاد می گیرند و مشارکت و فعالیت تیمی را می آموزند.

تا زمانی که معلم سخنرانی کند و بچه ها گوش دهند، راه به جایی نخواهیم برد. بدتر اینکه در کلاس های درس، دانش آموزان با یکدیگر تفاوت فردی دارند؛ آن هایی که به اصطلاح زرنگ تر هستند، بعد از هر سوال معلم دستشان را بلند می کنند و فوراً جواب می دهند، گویی که تافته جدا بافته هستند و با همکلاسی هایشان فرق دارند، اما اگر بچه ها را وارد فضایی کنیم تا گروهی کار کنند، بدون شک نتیجه موثرتری در روند آموزش آن ها خواهد گذاشت. وقتی می خواهیم راهبری امر کیفیت را در آموزش ابتدایی داشته باشیم، مسیر باید آنقدر دقیق و حساب شده باشد که هدررفت منابع، انرژی و نیروی انسانی نداشته باشیم و همه چیز روی ریل دقیق خودش انجام و تمام جوانب کار سنجیده شود تا مطمین باشیم مسیر دقیق و درستی را در پیش گرفته ایم.  
فیلم های آموزشی منتشرشده از سوی معلمان نشان می دهد این شیوه آموزش، تغییرات خوبی را در روند تدریس آن ها ایجاد کرده است، حتی برای تعدادی از دورافتاده ترین کلاس ها نیز این بسته های آموزشی را فرستادیم و خواستیم که از آن ها استفاده کنند. همه می گویند (آموزش ابتدایی) فونداسیون آموزش است و اصلاً پایه همه مقاطع اعلام می شود، اما در عمل حمایت جدی از آن نمی شود. آقای دکتر صحرایی نگاهش این است که باید ابتدایی را دریابیم و بارها و بارها بر آن تاکید کرده است، اما متاسفانه نگاه جامعه این نیست؛ همه فکر می کنند مقطع متوسطه اهمیت بیشتری دارد، معلمان هم تمایل دارند در مقطع متوسطه بمانند و شاید یک دلیلش این است که امکانات متوسطه فراهم تر است. درواقع در ظاهر می گوییم آموزش ابتدایی مهم است، اما در باطن آن را باور نکرده ایم.
یکی از عواملی که باعث موفقیت جدی در این زمینه می شود، کتابخانه کلاسی است. به منظور تحقق اهداف دوره ابتدایی غنی سازی و به روزرسانی کتابخانه های کلاسی را در دستور کار قرار دادیم. این کار با رویکرد نوین علمی و تلفیق مطالعه با طراحی آموزشی بر اساس ساحت های شش گانه تعلیم و تربیت سند تحول بنیادین انجام شد؛ اینکه گوشه کلاس به کتابخانه مجهز شود تا معلم کتاب را برای بچه ها بخواند و بعد از آن ها بخواهد که داستان را برای دوستانشان تعریف کنند.» همه این تلاش ها به ظاهر رویایی و دست نیافتنی به نظر می رسند زیرا از بالاترین مقام یعنی شخص وزیر تا پایین ترین مجری یعنی دفاتر آموزش در زیرمجموعه ها به آن اعتقاد دارند که این امور گوشه ای از سند تعریف شده نظام آموزشی است اما آیا معلمان هم دراین باره پا پیش گذاشته اند تا حداقل بخشی از کلاس درس را با مشورت بین خود و دانش آموزان اداره کنند؟

پایان خبر تینار