چشم ها خیره به ماراتن است/ یک مسیر تاریخی و یک نوآوری برای عموم – خبرگزاری تینار | اخبار ایران و جهان

به گزارش خبرنگار تینار، «ماراتن» یک مسابقه دو است که فاصله رسمی آن 42٫195 کیلومتر می باشد و معمولاً بر روی جاده برگزار می شود. نام این مسابقه از نام نبرد ماراتن در یونان برگرفته شده است. این مسابقه یکی از بخش های اصلی بازی های المپیک می باشد و معمولاً بازهای المپیک با انجام این رشته ورزشی به انتها می رسد و در المپیک 2024 پاریس هم همین اتفاق خواهد افتاد.

المپیک 2024 پاریس و یک مسیر تاریخی

مسابقات ماراتن از نخستین دوره مدرن المپیک که در سال 1896 در آتن برگزار شد حضور داشت. ماراتن یکی از خارق العاده ترین رقابت های المپیکی است که به دلیل سابقه تاریخی که دارد از اهمیت به سزایی برخوردار است.

مسابقه ماراتن در المپیک فرانسه همچون دیگر رشته ها دارای 2 بخش زنان و مردان است که ماراتن زنان 20 مرداد و ماراتن مردان در تاریخ 21 مرداد برگزار می شود و 80 دونده مرد و 80 دونده زن به رقابت با هم خواهند پرداخت.

تونی استنگویه رییس کمیته برگزاری پاریس 2024 در خصوص مسیر برگزاری المپیک گفته است: این مسیر با عبور از بناهای تاریخی نشان دهنده تمایل همیشگی ما برای آوردن ورزش به قلب شهر است. مسیر دوی ماراتن ورزش را با میراث فرهنگی و معماری استثنایی ترکیب می کند. کمیته برگزاری بازی های پاریس برای طراحی مسیر از «راهپیمایی زنان» در طول انقلاب فرانسه در 5 اکتبر 1789 الهام گرفته اند؛ زمانی که هزاران زن از پاریس تا ورسای راهپیمایی کردند و لویی شانزدهم را مجبور کردند به پاریس بازگردد.

در 5 و 6 اکتبر 1789، زنانی از طبقه کارگران حومه پاریس در مقابل هتل «دو ویل» تجمع کردند تا نان و اسلحه بخواهند. حدود 6000 الی 7000 زن پاریسی به همراه مردان از پاریس عبور کردند تا به کاخ «ورسای» بروند و لویی شانزدهم را که فرار کرده بود را به «کاخ تویلری» برگردانند. در آن روز، لویی شانزدهم سرانجام با تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و شهروندی موافقت کرد و به نقطه عطفی در تاریخ فرانسه تبدیل شد.

ورزشکاران این رشته قرار است از 9 منطقه پاریس عبور کنند و مسیر را از تالار شهر پاریس به سمت کاخ ورسای شروع می کنند، به سمت غرب پاریس می روند، سپس به مرکز شهر باز می گردند و در هتل ملی «لِ زَنْوَلید» به خط پایان می رسند. این دوره از مسابقات طوری طراحی شده که ورزشکاران از مسیر بناهای تاریخی و مناظر طبیعی از جمله اپرای گارنیه و برج ایفل عبور می کنند.

تاریخچه مسابقات ماراتن

ریشه مسابقات المپیک به سال 490 پیش از میلاد باز می گردد جایی که در جریان نبرد ماراتن، یک میهن دوست آتنی به نام فیلیپیدس، پس از اطلاع از تصرف جزیره «اوبوآ» توسط نیروی دریابُرد ایران و پیاده شدن طلیعه این نیرو در «آتیکا» و دشت ماراتن 240 کیلومتر فاصله آتن تا اسپارت را در دو شبانه روز دوید تا از سران اسپارت بخواهد نیروی کمکی به آتن بفرستند تا به دست ایرانیان نیفتد.

فیلیپیدس پس از بازگشت به آتن به میدان جنگ رفت و هنگامی که مشاهده کرد ایرانیان به کشتی هایشان باز می گردند تا از منطقه خارج شوند، مسافت شهر ماراتن تا شهر آتن را که 40 کیلومتر بود دوید تا مردم آتن را که در نگرانی به سر می بردند از این عقب نشینی آگاه سازد که پس از دادن خبر به شورای شهر، در همان جا و در برابر اعضای شورا بر زمین افتاد و درگذشت.

پلوتارک نیز جریان را در فصل ماراتن کتاب خود توصیف کرده. به همین جهت و با هدف جاویدان ساختن فداکاری فیلیپیدس، بارون پی یر دو کوبرتن احیاءکننده مسابقه های پهلوانی المپیک، مسابقه دو طولانی المپیک را «ماراتن» نام نهاده که 42 کیلومتر است.

چند مداله های تاریخ المپیک

رقابت ماراتن به حدی سخت و طاقت فرسا است که هیچ دونده ای در طول تاریخ نتوانسته است بیش از 2 بار به مدال برسد. آببه بیکیلا از اتیوپی (2 مدال طلا)، والدمار سیرپینسکی از آلمان شرقی (2 مدال طلا)، الیود کیپچورگه از کنیا (2 مدال طلا)، فرانک شورتر از آمریکا (یک طلا و یک نقره)، مامو وولده از اتیوپی (یک طلا و یک برنز)، کارل لیسمون از بلژیک (یک نقره و یک برنز) و اریک واینانیا از کنیا (یک نقره و یک برنز) تنها دونده هایی هستند که در طول تاریخ موفق شده اند 2 بار به مدال برسند.

رکورد ماراتن المپیک

در المپیک سال 2020 که در توکیو برگزار شد سامویل وانجیرو از کنیا با زمان 2 ساعت و 6 دقیقه و 32 ثانیه رکورد این مسابقات را شکست و این رکورد همچنان دست نخورده باقی مانده است.

ماراتن زنان در المپیک

رشته المپیک در بخش زنان برای نخستین بار در المپیک 1984 آمریکا برگزار شد و «ژوان بنوا» آمریکایی با زمان 2 ساعت و 24 دقیقه و 52 ثانیه موفق شد عنوان طلای این بازی ها را از آن خود کند.

از آن سال به بعد ماراتن زنان به المپیک افزوده شد و در هر دوره برگزار می شود.

رکورد ماراتن زنان در اختیار تیکی جلانا از اتیوپی اس که در المپیک 2012 لندن موفق شد با زمان 2 ساعت و 23 دقیقه و 7 ثانیه عنوان قهرمانی را از آن خود کند.

مسابقات «ماراتن برای همه»

در حین المپیک 2024 پاریس قرار است برای نخستین بار در تاریخ، دو مسابقه عمومی ماراتن برگزار شود که حضور در آن برای عموم آزاد است. نخستین رقابت با همان مشخصات المپیک به مسافت 42 کیلومتر و 195 متر و در همان مسیر ماراتن المپیک برگزار می شود و 20 هزار و 24 نفر در آن شرکت خواهند کرد.

رقابت دوم هم در مسافت 10 کیلومتر و در حین مسابقات پارالمپیک ویژه افراد معلول برگزار می شود.

چوپانی که قهرمان ماراتن شد

اسپیریدون لوییز از یونان نخستین کسی بود که در سال 1896 عنوان قهرمانی مسابقات ماراتن را از آن خود کرد. او چوپانی بود که در زمان 2 ساعت و 58 دقیقه و 50 ثانیه به خط پایان رسید. او که به اسطوره ای برای مردم یونان تبدیل شده بود بعدها وارد ضرب المثل های این کشور شد و اصطلاح «دونده همچون لوییز» از نام او الهام گرفت.

او در جریان المپیک 1936 برلین تاجی از زیتون را به هیتلر هدیه داد و در سال 1940 و کمی پیش از حمله آلمان نازی به یونان درگذشت.

قهرمانی با پای برهنه

در المپیک 1960 رم، «آببه بیکیلا» دونده افسانه ای اتیوپی با پای برهنه در این مسابقات شرکت کرد و با ثبت رکورد 2 ساعت و 15 دقیقه و 16 ثانیه عنوان قهرمانی را از آن خود کرد.

لحظه رسیدن اسپیریدون لوییز به خط پایان در المپیک 1896

قهرمانان ماراتن در ادوار مختلف المپیک:

1896: اسپیریدون لوییز از یونان با زمان 2 ساعت و 58 دقیقه و 50 ثانیه
1900: میشل تیاتو از فرانسه با زمان 2 ساعت و 59 دقیقه و 45 ثانیه
1 9 0 4 : توماس هیکس از آمریکا با زمان 3 ساعت و 28 دقیقه و 53 ثانیه
1908: جانی هایس از آمریکا با زمان 2 ساعت و 55 دقیقه و 18 ثانیه
1912: کن مک آرتور از اتحادیه آفریقای جنوبی با زمان 2 ساعت و 36 دقیقه و 54 ثانیه
1920: هانس کولهماینن از فنلاند با زمان 2 ساعت و 32 دقیقه و 22 ثانیه
1 9 2 4: آلبین استنروس از فنلاند با زمان 2 ساعت و 41 دقیقه و 57 ثانیه
1928: بوگرا الوافی از فرانسه با زمان 2 ساعت و 32 دقیقه و 57 ثانیه
1932: خوان کارلوس زابالا از آرژانتین با زمان 2 ساعت و 31 دقیقه و 36 ثانیه
1936: سون کیتی از ژاپن با زمان 2 ساعت و 29 دقیقه و 19 ثانیه
1948: دلفو کابررا از آرژانتین با زمان 2 ساعت و 34 دقیقه و 51 ثانیه
1952: امیل زاتوپک از جمهوری چک با زمان 2 ساعت و 23 دقیقه و 2 ثانیه
1956: آلن میمون از فرانسه با زمان 2 ساعت و 25 دقیقه
1960: آببه بیکیلا از اتیوپی با زمان 2 ساعت و 15 دقیقه و 16 ثانیه
1964: آببه بیکیلا از اتیوپی با زمان 2 ساعت و 12 دقیقه و 11 ثانیه
1968: مامو وولده از اتیوپی با زمان 2 ساعت و 20 دقیقه و 26 ثانیه
1972: فرانک شورتر از آمریکا با زمان 2 ساعت و 12 دقیقه و 19 ثانیه
1 9 7 6: والدمار سیرپینسکی از آلمان شرقی با زمان 2 ساعت و 9 دقیقه و 55 ثانیه
1980: والدمار سیرپینسکی از آلمان شرقی با زمان 2 ساعت و 11 دقیقه و 3 ثانیه
1984: کارلوس لوپز از پرتغال با زمان 2 ساعت و 9 دقیقه و 21 ثانیه
1988: جلیندو بوردین از ایتالیا با زمان 2 ساعت و 10 دقیقه و 32 ثانیه
1992: هوانگ یانگ چو با زمان 2 ساعت و 13 دقیقه و 23 ثانیه
1996: ژوسیا توگوانه از آفریقای جنوبی با زمان 2 ساعت و 12 دقیقه و 36 ثانیه
2004: استفانو بالدینی از ایتالیا با زمان 2 ساعت و 10 دقیقه و 55 ثانیه
2 0 0 8 : سامویل وانجیرو از کنیا با زمان 2 ساعت و 6 دقیقه و 32 ثانیه
2 0 1 2 : استفان کیپروتیچ از اوگاندا با زمان 2 ساعت و 8 دقیقه و یک ثانیه
2 0 1 6: الیود کیپچورگه از کنیا با زمان 2 ساعت و 8 دقیقه و 44 ثانیه
2020: الیود کیپچورگه از کنیا با زمان 2 ساعت و 8 دقیقه و 38 ثانیه