آموزش فارکس قسمت اول

فارکس یا بازار تبادل ارزهای خارجی، بزرگ ترین بازار مالی جهان است که در آن ارزهای کشورها با یکدیگر معامله می شوند. در این بازار جهانی، امکان معامله گری و سرمایه گذاری بر روی نوسانات نرخ ارزها برای افراد و نهادهای مختلف فراهم شده است.

این مقاله به عنوان آموزش فارکس قسمت اول، شما را با مفاهیم پایه فارکس آشنا می کند تا بتوانید درک درستی از نحوه کار این بازار به دست آورید و مقدمات فارکس را به صورت گام به گام فرا بگیرید. هدف ما ارائه یک آموزش جامع و روان برای مبتدیان است.

مقدمه ای بر بازار فارکس

فارکس چیست

فارکس (Forex) که مخفف Foreign Exchange است، به معنای بازار جهانی تبادل ارزهای خارجی است. این بازار، بزرگ ترین و نقدشونده ترین بازار مالی دنیا محسوب می شود که حجم معاملات روزانه آن به تریلیون ها دلار می رسد. در این بازار ارز، شرکت کنندگان مختلفی از جمله بانک های مرکزی، بانک های تجاری، شرکت های بزرگ، صندوق های سرمایه گذاری و معامله گران خرد، ارزهای کشورها را با یکدیگر مبادله می کنند. هدف اصلی از این مبادلات می تواند کسب سود از تفاوت نرخ برابری ارزها، پوشش ریسک ارزی یا تسهیل تجارت بین المللی باشد.

فعالیت در این بازار به صورت ۲۴ ساعته و در پنج روز هفته (از دوشنبه تا جمعه) امکان پذیر است. این ویژگی سبب شده تا معامله گران از نقاط مختلف جهان بتوانند در ساعات کاری خود به این بازار دسترسی داشته باشند. برخلاف بازار سهام که دارای یک مکان فیزیکی مشخص است، فارکس یک بازار فرابورس (OTC) و غیرمتمرکز است. به این معنی که معاملات به صورت مستقیم بین خریداران و فروشندگان از طریق شبکه های الکترونیکی انجام می شود و هیچ بورس مرکزی برای آن وجود ندارد.

تاریخچه فارکس

تاریخچه بازار تبادل ارز به دوران باستان و نیاز به مبادله کالاها و خدمات بین فرهنگ های مختلف بازمی گردد. اما شکل نوین بازار فارکس که امروزه می شناسیم، پس از فروپاشی سیستم برتون وودز در دهه ۱۹۷۰ میلادی آغاز شد. پیش از آن، نرخ ارزها به صورت ثابت و بر پایه طلا تعیین می شد.

با پایان یافتن سیستم نرخ ارز ثابت، نرخ ارزها شناور شد و بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین گردید. این تغییر، فرصت های جدیدی برای معامله گری و سرمایه گذاری ایجاد کرد و به تدریج با پیشرفت فناوری و ظهور اینترنت، دسترسی به این بازار برای عموم مردم نیز فراهم شد. امروزه، پلتفرم های معاملاتی آنلاین و بروکرها نقش کلیدی در اتصال معامله گران به این بازار عظیم ایفا می کنند.

چرا بازار فارکس جذاب است

مزایای بازار فارکس

بازار فارکس به دلیل ویژگی های منحصربه فرد خود، جذابیت های زیادی برای سرمایه گذاران و معامله گران دارد. یکی از مهم ترین مزایای آن، نقدشوندگی بسیار بالا است. حجم عظیم معاملات روزانه در این بازار، تضمین می کند که شما همیشه می توانید خریدار یا فروشنده ای برای ارز مورد نظر خود پیدا کنید، بدون اینکه نگران کمبود تقاضا یا عرضه باشید. این ویژگی به معامله گران اجازه می دهد تا به سرعت وارد معامله شده یا از آن خارج شوند.

مزیت دیگر، فعالیت ۲۴ ساعته و در پنج روز هفته است. این امکان به معامله گران در مناطق زمانی مختلف اجازه می دهد تا در ساعات مناسب خود به بازار دسترسی داشته باشند و از فرصت های معاملاتی بهره ببرند. همچنین، امکان استفاده از لوریج یا اهرم، یکی از جذابیت های اصلی برای بسیاری از معامله گران است. اهرم به شما اجازه می دهد تا با سرمایه اندک، حجم معاملات بسیار بزرگ تری را کنترل کنید و در صورت موفقیت، سودهای قابل توجهی به دست آورید.

علاوه بر این، هزینه های معاملاتی نسبتاً پایین (اسپرد کم) در مقایسه با سایر بازارهای مالی، و همچنین شفافیت بالا به دلیل حجم عظیم معاملات و دستکاری دشوار قیمت ها، از دیگر مزایای این بازار به شمار می رود. تمامی این عوامل، فارکس را به گزینه ای جذاب برای کسانی که به دنبال فرصت های مالی بین المللی هستند، تبدیل کرده است.

بازیگران اصلی بازار فارکس

بازار فارکس، اکوسیستمی پیچیده با بازیگران متنوع است که هر یک نقش خاصی در نوسانات و حجم معاملات ایفا می کنند. در رأس این هرم، بانک های مرکزی قرار دارند که با سیاست های پولی خود (مانند تغییر نرخ بهره)، بر ارزش ارز ملی تأثیر می گذارند. پس از آن ها، بانک های تجاری بزرگ (مانند دویچه بانک، جی پی مورگان و سیتی بانک) اصلی ترین بازیگران هستند که بخش عمده ای از معاملات بین بانکی را انجام می دهند.

شرکت های چندملیتی نیز برای تسهیل تجارت بین المللی و پوشش ریسک های ارزی، در این بازار فعال هستند. صندوق های پوشش ریسک (Hedge Funds) و صندوق های سرمایه گذاری نیز با حجم های بالا و استراتژی های پیچیده به دنبال کسب سود از نوسانات هستند. در نهایت، معامله گران خرد یا خرده فروشان (مانند شما) از طریق بروکرها به این بازار دسترسی پیدا می کنند. هر یک از این بازیگران، با اهداف و استراتژی های متفاوت، به نقدشوندگی و پویایی بازار فارکس کمک می کنند.

مفاهیم پایه در فارکس

جفت ارزها در فارکس

در بازار فارکس، شما هرگز یک ارز را به تنهایی معامله نمی کنید، بلکه همیشه یک جفت ارز را خرید و فروش می کنید. یک جفت ارز از دو ارز تشکیل شده است: ارز پایه (Base Currency) و ارز مظنه (Quote Currency). ارز پایه، ارزی است که شما آن را می خرید یا می فروشید، و ارز مظنه، ارزی است که قیمت ارز پایه بر حسب آن بیان می شود. به عنوان مثال، در جفت ارز EUR/USD، یورو (EUR) ارز پایه و دلار آمریکا (USD) ارز مظنه است.

وقتی شما EUR/USD را می خرید، به این معنی است که یورو می خرید و دلار می فروشید. قیمت نمایش داده شده برای این جفت ارز، نشان می دهد که برای خرید یک واحد یورو، به چند واحد دلار نیاز دارید. جفت ارزها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: جفت ارزهای اصلی (Major Pairs) که شامل دلار آمریکا و یکی از ارزهای اصلی دیگر (مانند EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY) هستند و بیشترین حجم معاملات را دارند؛ جفت ارزهای فرعی (Minor Pairs) که شامل ارزهای اصلی هستند اما دلار آمریکا در آن ها نیست (مانند EUR/GBP, AUD/NZD)؛ و جفت ارزهای عجیب و غریب (Exotic Pairs) که شامل یک ارز اصلی و یک ارز از اقتصادهای نوظهور هستند (مانند USD/TRY, EUR/MXN) و نقدشوندگی کمتری دارند.

پیپ چیست

پیپ (Pip) مخفف Price Interest Point است و کوچک ترین واحد تغییر قیمت در یک جفت ارز را نشان می دهد. پیپ، معیار استاندارد برای اندازه گیری نوسانات قیمت در بازار فارکس است و برای محاسبه سود یا زیان معاملات از آن استفاده می شود. برای اکثر جفت ارزها، پیپ چهارمین رقم اعشار پس از ممیز است. به عنوان مثال، اگر قیمت EUR/USD از 1.1234 به 1.1235 تغییر کند، این یک حرکت 1 پیپی است.

استثنای اصلی در این قاعده، جفت ارزهایی هستند که ین ژاپن (JPY) در آن ها وجود دارد. در این جفت ارزها، پیپ دومین رقم اعشار پس از ممیز است. به عنوان مثال، در USD/JPY، اگر قیمت از 109.25 به 109.26 تغییر کند، این نیز یک حرکت 1 پیپی محسوب می شود. درک مفهوم پیپ برای هر معامله گر ضروری است، زیرا ارزش هر پیپ بر اساس حجم معامله (لات) و جفت ارز متفاوت است و مستقیماً بر میزان سود یا زیان شما تأثیر می گذارد.

اسپرد در فارکس

اسپرد (Spread) در بازار فارکس، تفاوت بین قیمت خرید (Ask Price) و قیمت فروش (Bid Price) یک جفت ارز است. در واقع، اسپرد هزینه ای است که شما به بروکر خود برای انجام معامله می پردازید. قیمت Bid (پیشنهاد خرید) قیمتی است که بروکر آماده است ارز پایه را از شما بخرد، و قیمت Ask (پیشنهاد فروش) قیمتی است که بروکر آماده است ارز پایه را به شما بفروشد. شما همیشه در قیمت Ask می خرید و در قیمت Bid می فروشید.

میزان اسپرد می تواند ثابت یا متغیر باشد. بروکرهای مختلف، اسپرد متفاوتی را برای جفت ارزهای گوناگون ارائه می دهند. جفت ارزهای اصلی که نقدشوندگی بالایی دارند، معمولاً دارای اسپرد کمتری هستند، در حالی که جفت ارزهای فرعی یا عجیب و غریب، اسپرد بالاتری دارند. اسپرد یکی از مهم ترین عوامل در محاسبه هزینه های معاملاتی شماست و هرچه اسپرد کمتر باشد، هزینه ورود به معامله برای شما کمتر خواهد بود.

لوریج یا اهرم چیست

لوریج (Leverage) که به آن اهرم نیز گفته می شود، ابزاری است که به معامله گران اجازه می دهد تا با سرمایه اولیه اندک، حجم معاملات بسیار بزرگ تری را در بازار فارکس کنترل کنند. به عبارت دیگر، اهرم مانند یک وام از طرف بروکر شما عمل می کند که به شما امکان می دهد موقعیت های بزرگ تری را در بازار باز کنید. برای مثال، اگر اهرم 1:100 باشد و شما 1000 دلار سرمایه داشته باشید، می توانید تا 100,000 دلار در بازار معامله کنید.

این ویژگی می تواند سودهای بالقوه شما را به شکل چشمگیری افزایش دهد، اما در عین حال، ریسک ضررهای شما را نیز به همان نسبت بالا می برد. از این رو، لوریج یک شمشیر دو لبه است. استفاده صحیح و مدیریت شده از اهرم، نیازمند دانش کافی و مدیریت ریسک قوی است. استفاده بی رویه از اهرم، یکی از دلایل اصلی ضرر و از دست دادن سرمایه در بین معامله گران مبتدی است. درک کامل مفهوم اهرم و اصول مدیریت سرمایه، برای هر کسی که قصد معامله گری در فارکس را دارد، حیاتی است.

لوریج یا اهرم در فارکس، ابزاری قدرتمند است که می تواند سود را چند برابر کند، اما در عین حال، ریسک ضرر را نیز به همان نسبت افزایش می دهد. مدیریت صحیح اهرم، کلید موفقیت در این بازار است.

آشنایی با بروکر فارکس

بروکر فارکس چیست

بروکر فارکس یا کارگزاری فارکس، واسطه ای است که معامله گران خرد را به بازار بین بانکی فارکس متصل می کند. از آنجایی که معامله گران عادی نمی توانند به طور مستقیم در بازار فارکس فعالیت کنند، بروکرها این امکان را برای آن ها فراهم می آورند. یک بروکر، پلتفرم معاملاتی (مانند متاتریدر) را در اختیار شما قرار می دهد که از طریق آن می توانید نرخ های لحظه ای را مشاهده کرده، سفارش های خرید و فروش خود را ثبت کنید و حساب معاملاتی خود را مدیریت نمایید.

بروکرهای فارکس از طریق اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) یا کمیسیون، کسب درآمد می کنند. انتخاب یک بروکر معتبر و قابل اعتماد، از مهم ترین گام ها برای ورود به بازار فارکس است. شما باید به عواملی مانند رگولاسیون (مجوزهای نظارتی)، انواع حساب های معاملاتی، هزینه ها، پلتفرم های ارائه شده، پشتیبانی مشتری و ابزارهای آموزشی توجه کنید. یک بروکر خوب، امنیت سرمایه شما را تضمین کرده و محیطی شفاف برای معامله گری فراهم می کند.

آغاز فعالیت در بازار فارکس

نحوه شروع فارکس

برای آغاز فعالیت در بازار فارکس، چندین گام اساسی وجود دارد که باید به ترتیب طی شوند. اولین و مهم ترین گام، آموزش و کسب دانش کافی است. شما باید با مفاهیم پایه، اصطلاحات، اصول تحلیل بازار و نحوه کار پلتفرم های معاملاتی آشنا شوید. منابع آموزشی فراوانی به صورت آنلاین در دسترس هستند که می توانند شما را در این مسیر یاری کنند.

پس از کسب دانش نظری، توصیه می شود که با یک حساب دمو (آزمایشی) شروع کنید. حساب دمو به شما امکان می دهد تا با پول مجازی در شرایط واقعی بازار معامله گری کنید و استراتژی های خود را بدون ریسک مالی آزمایش نمایید. این مرحله برای کسب تجربه و آشنایی عملی با پلتفرم بسیار حیاتی است. پس از تسلط نسبی بر حساب دمو، می توانید یک بروکر معتبر انتخاب کرده و یک حساب معاملاتی واقعی با سرمایه اندک باز کنید. شروع با سرمایه کم، به شما اجازه می دهد تا با ریسک کمتری وارد بازار واقعی شوید و به تدریج تجربه کسب کنید. به یاد داشته باشید که آموزش و تمرین، روندی مستمر در بازار ارز است.

ساعت کاری بازار فارکس

بازار فارکس یک بازار ۲۴ ساعته و در پنج روز هفته (از دوشنبه صبح به وقت سیدنی تا جمعه شب به وقت نیویورک) فعال است. این ویژگی به دلیل وجود مراکز مالی بزرگ در نقاط مختلف جهان و هم پوشانی ساعات کاری آن ها است. چهار جلسه اصلی معاملاتی در بازار فارکس وجود دارد که عبارتند از: جلسه سیدنی، جلسه توکیو، جلسه لندن و جلسه نیویورک.

هر یک از این جلسات در ساعات مشخصی از شبانه روز (به وقت جهانی) شروع و پایان می یابند. بیشترین حجم معاملات و نوسانات معمولاً در زمان هم پوشانی این جلسات اتفاق می افتد؛ به عنوان مثال، زمانی که جلسه لندن و نیویورک همزمان فعال هستند. این ساعات پرنوسان، فرصت های معاملاتی بیشتری را برای معامله گران فراهم می کنند. درک ساعت کاری بازار و زمان های اوج نوسانات، می تواند به شما در برنامه ریزی معاملات و انتخاب بهترین زمان برای ورود و خروج از بازار کمک کند.

چالش ها و واقعیت های بازار فارکس

ریسک های معامله در فارکس

با وجود جذابیت های فراوان، معامله گری در فارکس با ریسک های قابل توجهی همراه است که آگاهی از آن ها برای هر مبتدی ضروری است. یکی از بزرگ ترین ریسک ها، لوریج یا اهرم است. همانطور که اهرم می تواند سود را چند برابر کند، ضررها را نیز به همان نسبت افزایش می دهد و در صورت عدم مدیریت صحیح، ممکن است منجر به از دست رفتن کل سرمایه شود. نوسانات شدید بازار نیز یکی دیگر از ریسک های مهم است؛ رویدادهای اقتصادی، سیاسی یا اخبار غیرمنتظره می توانند باعث حرکات ناگهانی و شدید قیمت ها شوند که کنترل آن ها دشوار است.

ریسک نقدینگی، هرچند در جفت ارزهای اصلی کمتر است، اما در جفت ارزهای فرعی یا عجیب و غریب می تواند مشکل ساز باشد. ریسک بروکر نیز وجود دارد؛ انتخاب یک بروکر نامعتبر یا کلاهبردار می تواند منجر به از دست رفتن سرمایه شما شود. علاوه بر این، ریسک های روانشناختی مانند طمع، ترس، و تصمیم گیری های احساسی نیز می توانند به ضررهای قابل توجهی منجر شوند. آموزش و اصول مدیریت ریسک، برای کاهش تأثیر این چالش ها و افزایش شانس موفقیت شما حیاتی هستند.

بازار فارکس، با وجود فرصت های بی نظیر، مملو از ریسک هایی است که نادیده گرفتن آن ها می تواند به ضررهای جبران ناپذیری منجر شود. آموزش و رعایت اصول مدیریت ریسک، برای بقا و موفقیت در این بازار ضروری است.

آیا فارکس کلاهبرداری است

سوال آیا فارکس کلاهبرداری است؟ یکی از رایج ترین نگرانی ها برای کسانی است که قصد ورود به این بازار ارز را دارند. پاسخ کوتاه این است: خیر، بازار فارکس به خودی خود کلاهبرداری نیست. این یک بازار مالی قانونی و بین المللی است که در آن تریلیون ها دلار به صورت روزانه معامله می شود و بانک ها، موسسات مالی بزرگ و شرکت های چندملیتی در آن فعالیت می کنند. مشکل از آنجا ناشی می شود که برخی افراد یا شرکت های سودجو، با سوءاستفاده از ناآگاهی افراد، از نام فارکس برای فعالیت های کلاهبردارانه خود استفاده می کنند.

این کلاهبرداری ها معمولاً در قالب وعده های سودهای غیرواقعی و تضمینی، یا با استفاده از بروکرهای غیرقانونی و بدون مجوز اتفاق می افتند. برای جلوگیری از گرفتار شدن در دام کلاهبرداران، همواره به دنبال بروکرهایی باشید که دارای مجوز از نهادهای نظارتی معتبر بین المللی (رگولاتورها) هستند. هرگز به وعده های سود تضمینی و غیرمعقول اعتماد نکنید و قبل از هرگونه سرمایه گذاری، تحقیقات کامل انجام دهید. آموزش و آگاهی شما، بهترین سپر در برابر اینگونه کلاهبرداری هاست.

سوالات متداول

حداقل سرمایه لازم برای شروع فارکس چقدر است؟

حداقل سرمایه لازم برای شروع معامله گری در فارکس بسته به بروکر متفاوت است. بسیاری از بروکرهای معتبر، امکان افتتاح حساب با حداقل سرمایه ۱۰۰ دلار یا حتی کمتر را فراهم می کنند. اما برای شروعی معقول و مدیریت ریسک بهتر، توصیه می شود با حداقل چند صد دلار وارد شوید.

معامله در فارکس حلال است یا حرام؟

این سوال یک مبحث فقهی است و نظرات متفاوتی در مورد حلال یا حرام بودن معامله گری در بازار ارز وجود دارد. برخی به دلیل وجود لوریج و بهره شبانه (سواپ) آن را حرام می دانند، در حالی که برخی دیگر با رعایت اصول خاص (مانند حساب های اسلامی بدون سواپ) آن را حلال می دانند. برای پاسخ دقیق تر، باید با مرجع تقلید خود مشورت کنید.

کدام پلتفرم معاملاتی در فارکس رایج است؟

رایج ترین پلتفرم های معاملاتی در بازار فارکس، متاتریدر ۴ (MetaTrader 4) و متاتریدر ۵ (MetaTrader 5) هستند. این پلتفرم ها به دلیل رابط کاربری ساده، ابزارهای تحلیلی فراوان و قابلیت شخصی سازی بالا، در بین معامله گران بسیار محبوب هستند و اکثر بروکرهای فارکس از آن ها پشتیبانی می کنند.