خلاصه کتاب ماکس شلر ( نویسنده زکری دیویس، آنتونی استاینباک )

کتاب «ماکس شلر» نوشته زکری دیویس و آنتونی استاینباک، اثری از مجموعه معتبر دانشنامه فلسفه استنفورد است که به معرفی جامع زندگی و اندیشه های ماکس شلر، فیلسوف برجسته آلمانی، می پردازد. این کتاب با رویکردی تحلیلی و عمیق، مهم ترین مفاهیم فلسفی شلر از جمله پدیدارشناسی شلر، اخلاق ارزش محور و انسان شناسی فلسفی شلر را مورد بررسی قرار می دهد و به خوانندگان دیدگاهی روشن از جایگاه او در تاریخ فلسفه قرن بیستم ارائه می کند.

فلسفه ماکس شلر (Max Scheler)، یکی از برجسته ترین اندیشمندان قرن بیستم، به دلیل گستردگی و عمق نظریاتش در حوزه های مختلف، همواره مورد توجه دانشجویان و پژوهشگران قرار گرفته است. دیویس و استاینباک با دقت نظر به ابعاد گوناگون اندیشه های او پرداخته اند. این اثر صرفاً یک معرفی سطحی نیست، بلکه تلاشی است برای فراهم آوردن درکی عمیق و ساختاریافته از ایده های محوری شلر، به گونه ای که هم برای تازه کاران قابل فهم باشد و هم برای متخصصان حاوی نکات دقیق و کاربردی. از طریق این کتاب، می توان به پاسخی برای این پرسش ها دست یافت که کدام جنبه ها از زندگی و فلسفه شلر پوشش داده شده اند، مهم ترین مفاهیم و نظریات او کدامند و این کتاب چه تصویری از جایگاه وی در پدیدارشناسی و انسان شناسی فلسفی ارائه می دهد. این مقاله با هدف ارائه خلاصه ای جامع از محتوای این کتاب، به بررسی دقیق تر اندیشه های این فیلسوف بزرگ می پردازد.

مروری بر زندگی و سیر فکری ماکس شلر

زندگی ماکس شلر، فیلسوف بزرگ آلمانی، مسیری پرفرازونشیب و سرشار از تحولات فکری بود که اندیشه هایش را در بستر زمان شکل داد. او در سال ۱۸۷۴ در مونیخ از پدری پروتستان و مادری یهودی به دنیا آمد، که این زمینه خانوادگی چندفرهنگی احتمالاً در شکل گیری دیدگاه هایش بی تأثیر نبوده است. شلر تحصیلات خود را در دانشگاه های برلین و مونیخ در رشته های گوناگونی چون پزشکی، فلسفه و جامعه شناسی دنبال کرد که نشان از دایره وسیع علاقه مندی های او داشت. در نهایت، در سال ۱۸۹۷، موفق به دریافت دکترای فلسفه از دانشگاه ینا شد و در آنجا تحت تأثیر ایدئالیسم لیبرال استاد خود، رودلف یوکن (Rudolf Eucken)، قرار گرفت. این دوران اولیه، پایه و اساس ورود او به دنیای عمیق فلسفه را بنا نهاد.

یک سال پس از دریافت دکترا، شلر برای ملاقات با ماکس وبر به هایدلبرگ سفر کرد و این ملاقات ها تأثیر عمیقی بر شکل گیری دیدگاه های جامعه شناختی او گذاشت. پس از آن، به عنوان استادیار در دانشگاه ینا مشغول به کار شد. اما نقطه عطف مهم در سیر فکری او، ملاقات اولیه با ادموند هوسرل و شاگردانش، از جمله فرانتس برنتانو (Franz Brentano)، بود که او را به مکتب پدیدارشناسی علاقه مند کرد. این آشنایی، مسیر آینده فلسفی شلر را به طور کل دگرگون ساخت و او را به یکی از پیشگامان این جریان فکری تبدیل کرد.

ورود شلر به مونیخ و تشکیل حلقه پدیدارشناسان مونیخ در سال های ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۹، دوران شکوفایی بی سابقه ای برای او به ارمغان آورد. در این سال ها، او در جلسات متعدد سخنرانی می کرد و تحقیقات خود را با جدیت دنبال می نمود. این دوره را می توان پربارترین سال های زندگی فکری شلر دانست، زیرا مطالعات پدیدارشناختی او در اخلاق، فلسفه دین، معرفت شناسی و انسان شناسی فلسفی به اوج خود رسید. پس از این دوره، او به کلن دعوت شد تا در یک مؤسسه تحقیقاتی تازه تأسیس علوم اجتماعی تدریس کند. حضور در کلن فرصت های جدیدی برای او فراهم آورد و با فیلسوفان، روان شناسان، موسیقی دانان و دانشمندان علوم طبیعی بسیاری ملاقات و مکاتبه کرد. این تعاملات بین رشته ای، غنای بیشتری به اندیشه های او بخشید و او را در مسیر توسعه انسان شناسی فلسفی رهنمون شد. سرانجام، ماکس شلر در سال ۱۹۲۸ در فرانکفورت دیده از جهان فروبست، اما میراث فکری او تا به امروز منبع الهام بسیاری از اندیشمندان باقی مانده است. زکری دیویس و آنتونی استاینباک در کتاب ماکس شلر، خلاصه ای از این داستان زندگی پربار را ارائه می دهند تا خواننده با بستر شکل گیری اندیشه های او آشنا شود.

معنای فلسفه و رویکرد پدیدارشناختی شلر

ماکس شلر، برخلاف بسیاری از معاصرانش، نگاهی عمیقاً وجودی و مبتنی بر شهود ارزشی به فلسفه داشت. از دیدگاه او، فلسفه صرفاً یک فعالیت عقلی خشک یا تحلیل منطقی نیست، بلکه «کنش محبت آمیز سهیم شدن جان انسان در ذات تمامی اشیا و امور» است. این تعریف، نشان دهنده ابعاد عاطفی و معنوی تفکر فلسفی در رویکرد شلر است. او معتقد بود که برای درک واقعی هستی و پدیده ها، انسان باید با تمام وجود خود، از جمله احساسات و شهودات درونی اش، به آنها نزدیک شود. این رویکرد، او را از فرمالیسم های رایج زمان خود متمایز می کرد و راه را برای شکل گیری یک پدیدارشناسی غنی تر هموار ساخت.

پدیدارشناسی شلر با پدیدارشناسی ادموند هوسرل، بنیان گذار این مکتب، تفاوت های اساسی داشت. در حالی که هوسرل عمدتاً بر «کاهش پدیدارشناختی» (Phenomenological Reduction) و تحلیل ساختارهای آگاهی قصدی (Intentional Consciousness) تمرکز داشت، شلر تأکید بیشتری بر «شهود ارزشی و عاطفی» می کرد. او معتقد بود که ارزش ها (Values) نه ساخته های ذهنی ما هستند و نه صرفاً محصولات فرهنگی؛ بلکه حقایقی عینی و مستقل از ذهن اند که از طریق احساسات و شهودات عاطفی خاصی قابل درک هستند. این شهود عاطفی، برخلاف ادراک حسی یا فهم عقلی، ما را مستقیماً با عالم ارزش ها مرتبط می سازد و به ما امکان می دهد تا سلسله مراتب عینی ارزش ها را درک کنیم.

در کتاب دیویس و استاینباک، ساختار آگاهی، احساس، تفکر و اراده از منظر پدیدارشناختی شلر به دقت بررسی می شود. شلر معتقد بود که آگاهی انسان تنها به حواس و عقل محدود نمی شود، بلکه شامل لایه های عمیق تری از جمله «احساسات» و «اراده» است که هر یک نقش مهمی در شناخت و تجربه جهان ایفا می کنند. او به تفصیل چگونگی تعامل این ابعاد مختلف آگاهی را شرح می دهد و نشان می دهد که چگونه احساسات ما می توانند راهی برای دسترسی به حقایق ارزشی باشند که با عقل تنها قابل درک نیستند. این رویکرد، نه تنها فهم ما از آگاهی انسان را غنی تر می کند، بلکه مبنای اخلاق غیرصوری ارزش نگر او را نیز تشکیل می دهد. از این منظر، روش و ابزار فلسفی شلر، ریشه در این درک جامع از آگاهی و ظرفیت های شهودی انسان دارد که در کتاب مورد تحلیل قرار گرفته است.

شخص گرایی ارزشی و اخلاق غیرصوری ارزش نگر

یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین مشارکت های ماکس شلر در فلسفه، نظریه اخلاق ارزش محور اوست که نقطه مقابل اخلاق کانتی قرار می گیرد. شلر نظریه اخلاقی خود را «اخلاق غیرصوری ارزش نگر» (Material Ethics of Value) نامید تا آن را از «اخلاق صوری» (Formal Ethics) کانت متمایز کند. کانت اخلاق را بر اساس وظیفه و فرمول بندی های عقلانی (امر مطلق) بنا نهاده بود، در حالی که شلر تأکید داشت که ارزش ها حقایقی عینی هستند که مستقل از ذهن انسان وجود دارند و ما آنها را از طریق شهود عاطفی درک می کنیم، نه از طریق عقل عملی. این تفاوت بنیادی، هسته اصلی فلسفه اخلاق شلر را تشکیل می دهد و در کتاب دیویس و استاینباک به دقت تشریح شده است.

مفهوم کلیدی در اخلاق شلر، «ارزش» (Value) است. از نظر او، ارزش ها کیفیاتی عینی و غیرزمانمند هستند که مستقل از حاملان خود وجود دارند. به عبارت دیگر، یک شیء به این دلیل باارزش نیست که ما آن را دوست داریم، بلکه ما آن را دوست داریم چون باارزش است. شلر برای ارزش ها یک «سلسله مراتب عینی» قائل بود که از ارزش های پایین تر به سمت ارزش های بالاتر حرکت می کند. این سلسله مراتب شامل موارد زیر است:

1. ارزش های لذتی (Sensory Values): مربوط به لذت و درد، مانند خوشایند و ناخوشایند.
2. ارزش های حیاتی (Vital Values): مربوط به زندگی و سلامت، مانند شریف و فرومایه، قوی و ضعیف.
3. ارزش های معنوی (Spiritual Values): شامل ارزش های زیبایی شناختی (زیبا و زشت)، حقوقی (عادلانه و ناعادلانه) و شناختی (حقیقت و کذب).
4. ارزش های مقدس (Holy Values): بالاترین رده ارزش ها، مانند مقدس و نامقدس، که به حوزه تجربه دینی و ارزش های الهی مربوط می شوند.

این سلسله مراتب، عینی و ابژکتیو است و انسان از طریق شهود عاطفی (Feeling) قادر به درک آن است. هرچند انسان ها ممکن است در طول تاریخ و در فرهنگ های مختلف، به دلیل عوامل اجتماعی و روانی، به اشتباه ارزش های پایین تر را بر ارزش های بالاتر ترجیح دهند (پدیده وارونگی سلسله مراتب ارزش ها یا Ressentiment)، اما این خطا در درک و انتخاب، چیزی از عینیت و سلسله مراتب ذاتی ارزش ها کم نمی کند.

تفاوت اساسی اخلاق شلر با اخلاق کانتی در این است که کانت بر فرم یا صورت اخلاقی (وظیفه برای وظیفه) تأکید داشت، در حالی که شلر بر محتوا یا ماده اخلاقی (ارزش ها) متمرکز بود. برای شلر، فعل اخلاقی، فعلی است که بر اساس ادراک و شهود صحیح از ارزش ها و سلسله مراتب آنها انجام می شود. نقش احساسات ارزشی و شهود عاطفی در شناخت اخلاقی از این جهت حیاتی است که این احساسات، نه صرفاً واکنش های روان شناختی، بلکه ابزارهایی برای «دیدن» و «درک» ارزش های عینی هستند. از دیدگاه شلر، شخص اخلاقی کسی است که با شهود عاطفی خود، بالاترین ارزش ها را درک و آنها را در زندگی خود محقق می سازد. در واقع، شخص گرایی ارزشی شلر به این معناست که انسان به عنوان شخص، از طریق تحقق ارزش ها، به کمال و تحقق وجودی خود دست می یابد.

ماکس شلر بر این باور بود که ارزش ها حقایقی عینی هستند که مستقل از ذهن انسان وجود دارند و از طریق شهود عاطفی قابل درک اند؛ این رویکرد، اخلاق او را از فرمالیسم کانتی متمایز می کند.

دیگران، اجتماع و همبستگی (نظریه ی اجتماعی)

ماکس شلر، به عنوان یکی از پیشگامان جامعه شناسی شناخت، نظریات عمیقی در باب رابطه فرد و اجتماع و ماهیت گروه های انسانی ارائه کرده است. کتاب دیویس و استاینباک به تحلیل دقیق این جنبه از اندیشه های او می پردازد و به ویژه مفهوم «شخص جمع بنیاد» (Social Person) را در کانون توجه قرار می دهد. شلر برای درک دقیق ساختارهای اجتماعی، میان سه تراز یا گونه از اجتماع تمایز قائل بود: زیست اجتماع (Mass Society)، جامعه (Society) و شخص جمع بنیاد. این تمایزات، کلید فهم رویکرد او به فلسفه اجتماعی است.

زیست اجتماع (Mass Society): این تراز ابتدایی ترین شکل تجمع انسانی است که در آن افراد عمدتاً به صورت غریزی و بدون آگاهی جمعی عمیق، در کنار هم قرار می گیرند. روابط در زیست اجتماع سطحی و مبتنی بر نیازهای اولیه و واکنش های صرفاً حسی است.

جامعه (Society): در این تراز، روابط اجتماعی سازمان یافته تر و مبتنی بر قراردادها و توافقات عقلانی است. افراد در جامعه به اهداف مشترک و قواعدی برای همکاری پایبندند، اما همبستگی در آن هنوز عمدتاً ابزاری و مبتنی بر منافع متقابل است.

شخص جمع بنیاد (Social Person): این عمیق ترین و غنی ترین تراز اجتماع است که شلر آن را نقطه اوج تکامل اجتماعی می داند. شخص جمع بنیاد، فراتر از یک جمع ساده از افراد یا مجموعه ای از قراردادهاست؛ در این تراز، حس «همبستگی نیابت ناپذیر» و مسئولیت مشترک به معنای واقعی کلمه محقق می شود. بارزترین شاخصه ی شخص جمع بنیاد، حس همبستگی عمیق آن است. در چنین اجتماعی، هر عضو نه فقط در قبال کنش های خود مسئول است، بلکه در قبال کنش های دیگران و کل اجتماع نیز مسئولیت مشترک دارد. برخلاف زیست اجتماع، در شخص جمع بنیاد، هر عضو نسبت به خویشتن در مقام فرد و شخصی که به نحو اکمل محقق شده، خودآگاه است. اما برخلاف مفهوم فردیت در جامعه، این فرد به شبکه ای از روابط عمیق و اصیل با دیگران ملتزم است. حس همبستگی در شخص جمع بنیاد، همبستگی «نیابت ناپذیر» است؛ یعنی هر عضوی مطلقاً بی همتا و منحصربه فرد است و هیچ کس نمی تواند جای دیگری را پر کند. این ویژگی منحصر به فرد بودن، مسئولیت هر فرد را در قبال دیگران و گروه افزایش می دهد.

در ذیل تصور اجتماعی که شخص جمع بنیاد خوانده می شود، شلر سه گونه ی فرعی متفاوت را توصیف می کند که هر یک حیطه و درجه مسئولیت خاص خود را دارند:

1. کشور (یا ملت): در این گونه از شخص جمع بنیاد، هر شهروند در قبال هر یک از دیگر شهروندان مسئولیت مشترک دارد. حدود این مسئولیت را مرزهای ملی و اعضای به رسمیت شناخته شده ی جمعیت شهروندان تعیین می کنند. مسئولیت در اینجا به حفظ نظم، امنیت و رفاه جامعه سیاسی مربوط می شود.
2. فرهنگ (یا قوم): مرزهای فرهنگ را ارزش ها، باورها، افکار و زبان مشترک مشخص می کنند. این مرزها غالباً از مرزهای یک کشور گسترده ترند و امکان دارد چندین فرهنگ متفاوت در یک کشور یافت شوند. مسئولیت در فرهنگ، به حفظ و انتقال میراث فرهنگی، ارزش های اخلاقی و سنت های فکری مشترک مربوط می شود.
3. کلیسا: کلیسا گسترده ترین اجتماع از نوع شخص جمع بنیاد است و از دیدگاه شلر، تمامی اشخاص متناهی را در بر می گیرد. مسئولیت در کلیسا، فراتر از مرزهای ملی و فرهنگی، به ابعاد معنوی و اخروی وجود انسان و رستگاری جمعی مربوط می شود. این نوع همبستگی، به دلیل اشتراک در ارزش های مقدس، عمیق ترین نوع همبستگی است.

این تقسیم بندی نشان می دهد که شلر چگونه نقش فرد را در اجتماع، نه به عنوان یک جزء منفرد، بلکه به عنوان یک شخص که در ارتباط با دیگران و از طریق درک و تحقق ارزش های مشترک به کمال می رسد، تحلیل می کرد. این دیدگاه، بستر محکمی برای درک مسئولیت های اخلاقی و اجتماعی فراهم می آورد و جایگاه شلر را به عنوان یک متفکر برجسته در فلسفه اجتماعی تثبیت می کند.

تجربه دینی و فلسفه دین شلر

ماکس شلر، فیلسوفی که در طول زندگی خود از پروتستانتیسم به کاتولیک گروید و سپس رویکردی مستقل تر به دین اتخاذ کرد، تجربه دینی را نه یک پدیده فرعی یا توهمی، بلکه یکی از لایه های اساسی و بنیادین وجود انسان می دانست. در کتاب دیویس و استاینباک، دیدگاه شلر به تجربه دینی به عنوان یک منبع اصیل شناخت و معناداری زندگی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. از نظر شلر، انسان دارای ظرفیتی ذاتی برای درک و تجربه امر مطلق و ارزش های مقدس است که از طریق آن می تواند با بُعد الوهی هستی ارتباط برقرار کند.

شلر معتقد بود که تجربه دینی، برخلاف بسیاری از ادراکات حسی یا عقلی، یک «شهود» (Intuition) مستقیم و بی واسطه از امر مقدس است. این تجربه، لزوماً به اشکال سازمان یافته دین یا آموزه های خاص مذهبی محدود نمی شود، بلکه می تواند در هر فردی و در لحظات خاصی از زندگی، خود را آشکار سازد. در این شهود، انسان با ارزش هایی روبرو می شود که در سلسله مراتب ارزشی شلر، در بالاترین رده قرار دارند: ارزش های مقدس. این ارزش ها، مبدأ و غایت سایر ارزش ها هستند و به زندگی انسان معنا و جهت می دهند.

ارتباط دین با اخلاق ارزش محور در فلسفه شلر بسیار عمیق است. برای شلر، ارزش های اخلاقی نهایتاً ریشه در ارزش های مقدس دارند. بدون درک و تجربه امر مقدس، اخلاق می تواند به یک سیستم صوری و بدون روح تبدیل شود. او معتقد بود که اخلاق واقعی باید بر اساس محبت (Love) و درک شهودی ارزش ها شکل گیرد، و این محبت و شهود در بالاترین شکل خود، به سوی امر مقدس جهت گیری پیدا می کند. بنابراین، دین و اخلاق در اندیشه شلر، نه دو حوزه جداگانه، بلکه دو روی یک سکه هستند که یکدیگر را تکمیل می کنند و به وجود انسان کمال می بخشند. فلسفه دین شلر به بررسی پدیدارشناختی تجربه دینی می پردازد و سعی دارد ساختار و ماهیت این تجربه را فارغ از مفروضات متافیزیکی خاص، درک کند. این بخش از اندیشه شلر، عمق و گستردگی تلاش او برای فهم جامع ابعاد انسانی را نشان می دهد و تأثیر بسزایی در فلسفه دین مدرن داشته است.

انسان شناسی فلسفی و متافیزیک

ماکس شلر نه تنها یک پدیدارشناس و اخلاق دان برجسته بود، بلکه به حق به عنوان «بنیان گذار انسان شناسی فلسفی مدرن» نیز شناخته می شود. این مکتب فلسفی که در قرن بیستم شکل گرفت، تلاشی بود برای پاسخ به این پرسش اساسی و همیشگی: «انسان چیست؟» (What is Man?). شلر بر این باور بود که علوم طبیعی، روان شناسی و حتی فلسفه های پیشین، هر یک تنها به ابعادی از وجود انسان پرداخته اند و نتوانسته اند تصویری جامع و یکپارچه از ماهیت انسان ارائه دهند. او به دنبال تعریفی از انسان بود که فراتر از صرفاً موجودی بیولوژیکی، روانی یا حتی عقلانی باشد، و جایگاه منحصر به فرد او را در هستی روشن کند.

در کتاب دیویس و استاینباک، این رویکرد شلر به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. شلر برای پاسخ به پرسش از ماهیت انسان، به ابعاد مختلف وجود او می پردازد:

1. جسم (Body): انسان دارای یک بعد جسمانی است که او را با سایر موجودات زنده پیوند می دهد و تابع قوانین فیزیکی و بیولوژیکی است.
2. روان (Psyche): شامل احساسات، غرایز، امیال و جنبه های روان شناختی انسان است که او را قادر به تجربه جهان و واکنش به آن می سازد.
3. روح (Spirit): اما بعد متمایزکننده انسان، بُعد «روح» اوست. روح، به معنای قوه عقل و تفکر انتزاعی نیست، بلکه یک «مبدأ فعل» (Act-Center) است که به انسان امکان می دهد از محیط خود فراتر رود، «نه گفتن» به غرایز را بیاموزد، و ارزش های عینی را درک و تحقق بخشد. روح، محل آزادی و خودآگاهی حقیقی است و انسان را قادر می سازد تا خود را از قیود زیستی رها کرده و به سوی ارزش های معنوی و مقدس اوج گیرد. این بُعد، به انسان توانایی می دهد تا به جهان به مثابه «ابژه» بنگرد و به آن «عینیت» (Objectivity) ببخشد.

از دیدگاه شلر، انسان «موجودی گشوده به جهان» (Open to the World) است، برخلاف حیوان که صرفاً در «محیط» (Environment) خود محصور است. این گشودگی، به معنای توانایی انسان برای فراتر رفتن از نیازهای آنی و محیط پیرامون، و درک هستی به معنای گسترده تر آن است. این ویژگی، او را قادر به تعالی بخشی خود و خلق ارزش ها می سازد.

کتاب دیویس و استاینباک همچنین به جنبه های متافیزیکی اندیشه شلر اشاره می کند. اگرچه شلر در بسیاری از آثارش بر رویکرد پدیدارشناختی و تحلیل ساختار آگاهی تأکید داشت، اما اندیشه های او پیامدهای متافیزیکی نیز داشت. درک سلسله مراتب عینی ارزش ها و جایگاه روح در انسان، به نوعی به ساختار هستی و وجود یک نظام ارزشی ابژکتیو اشاره دارد. این ابعاد متافیزیکی، عمق و گستردگی تلاش شلر را برای تعریف انسان و چگونگی پرداختن کتاب به این موضوع، به خوبی نمایش می دهد. در نهایت، انسان شناسی فلسفی شلر، با تأکید بر بعد روحی انسان و ظرفیت او برای درک و تحقق ارزش ها، بنیانی محکم برای فهم کرامت انسانی و معنای زندگی ارائه می دهد.

ماکس شلر با معرفی «روح» به عنوان مبدأ آزادی و خودآگاهی، انسان را موجودی فراتر از ابعاد صرفاً بیولوژیکی یا روانی می دانست که قادر به درک و تحقق ارزش های متعالی است.

اهمیت و جایگاه کتاب ماکس شلر در میان منابع فلسفی

کتاب ماکس شلر نوشته زکری دیویس و آنتونی استاینباک، اثری است که در مجموعه ارزشمند دانشنامه فلسفه استنفورد منتشر شده است. این مجموعه از سال ۱۹۹۵ در دانشگاه استنفورد آغاز به کار کرد و به سرعت به یکی از معتبرترین و قابل اعتمادترین منابع برای آشنایی با فلسفه تبدیل شد. مدخل های این دانشنامه توسط اساتید و پژوهشگران برجسته در حوزه های تخصصی خود نوشته می شوند و هدفشان ارائه اطلاعات دقیق، جامع و در عین حال قابل فهم برای طیف وسیعی از مخاطبان است. بنابراین، ارزیابی این کتاب به عنوان یک منبع معتبر، فراتر از هرگونه معرفی فروش محصول است و اعتبار آن به پشتوانه علمی و آکادمیک دانشنامه فلسفه استنفورد است.

کتاب حاضر دارای نکات قوت متعددی است که آن را به یک منبع ارزشمند برای مطالعه ماکس شلر تبدیل می کند:

• جامعیت در عین ایجاز: نویسندگان توانسته اند با وجود حجم نسبتاً فشرده کتاب، تمام ابعاد مهم زندگی و اندیشه شلر را پوشش دهند. این جامعیت برای کسانی که به دنبال یک نمای کلی و در عین حال عمیق از فلسفه شلر هستند، بسیار مفید است.
• روانی قلم و دقت علمی: دیویس و استاینباک با زبانی شیوا و روان، مفاهیم پیچیده فلسفی شلر را به گونه ای توضیح داده اند که برای دانشجویان و حتی علاقه مندان عمومی به فلسفه قابل فهم باشد، بدون آنکه از دقت علمی و فنی موضوع کاسته شود. این ویژگی، آن را برای مبتدیان در فلسفه نیز مناسب می سازد.
• مبتنی بر پژوهش های به روز: به عنوان بخشی از دانشنامه فلسفه استنفورد، این کتاب از آخرین پژوهش ها و تفسیرها درباره ماکس شلر بهره می برد و تصویری مدرن و به روز از جایگاه او در فلسفه معاصر ارائه می دهد.
• پاسخگویی به نیاز مخاطبان فارسی زبان: با توجه به محدودیت منابع جامع و تحلیلی درباره ماکس شلر به زبان فارسی، این کتاب نقش مهمی در پر کردن این خلأ ایفا می کند. ترجمه فرزاد جابرالانصار و انتشار آن توسط انتشارات ققنوس در مجموعه دانشنامه فلسفه استنفورد، دسترسی پذیری این اثر را برای خوانندگان فارسی زبان فراهم آورده است.

مطالعه این کتاب به طور خاص به دانشجویان فلسفه، پژوهشگران و علاقه مندان به پدیدارشناسی، اخلاق و انسان شناسی فلسفی توصیه می شود. این کتاب می تواند به عنوان نقطه شروعی عالی برای آشنایی با نظریات ماکس شلر و یا به عنوان یک منبع مرجع برای بازبینی و تثبیت آموخته ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، برای کسانی که به دنبال درک عمیق تر مدخل های دانشنامه فلسفه استنفورد هستند، این اثر یک نمونه برجسته از کیفیت و عمق تحلیلی آن مجموعه است. این کتاب، با رویکرد تحلیلی و توضیحات گام به گام خود، به خواننده کمک می کند تا نه تنها با فلسفه شلر آشنا شود، بلکه بتواند به طور عمیق تری با ایده های او درگیر شود و تأثیرات گسترده آن را در فلسفه قرن بیستم درک کند.

نتیجه گیری

کتاب «ماکس شلر» نوشته زکری دیویس و آنتونی استاینباک، دریچه ای جامع و تحلیلی به سوی اندیشه های یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان قرن بیستم، یعنی ماکس شلر، می گشاید. این اثر که بخشی از دانشنامه فلسفه استنفورد است، فراتر از یک معرفی ساده، به تحلیل دقیق نظریات ماکس شلر در حوزه های گوناگون می پردازد.

در این کتاب، خوانندگان با زندگی پرتحول شلر، رویکرد منحصربه فرد او به پدیدارشناسی که بر شهود عاطفی و ارزشی تأکید دارد، و نیز با نظریه اخلاق غیرصوری ارزش نگر او آشنا می شوند. شلر با ارائه سلسله مراتب عینی ارزش ها و تفاوت گذاری آن با اخلاق کانتی، سهم بزرگی در فلسفه اخلاق ایفا کرد. علاوه بر این، نظریات او در باب «شخص جمع بنیاد» و ماهیت همبستگی اجتماعی، و همچنین تأکید بر تجربه دینی به عنوان یک لایه اساسی وجود انسان، ابعاد دیگری از گستردگی اندیشه او را نشان می دهد. نهایتاً، نقش شلر به عنوان بنیان گذار انسان شناسی فلسفی مدرن، که به دنبال پاسخ به پرسش بنیادین «انسان چیست؟» بود، او را به یکی از مهم ترین متفکران در فهم ماهیت انسان تبدیل کرده است. خلاصه کتاب ماکس شلر ( نویسنده زکری دیویس، آنتونی استاینباک ) تمام این دستاوردها را با دقت و وضوح بررسی می کند.

این کتاب یک نقطه ورود عالی برای آشنایی عمیق با فلسفه ماکس شلر است و به دلیل جامعیت، دقت علمی و روانی قلم، برای دانشجویان، پژوهشگران و هر علاقه مندی که می خواهد با اندیشه های این پدیدارشناس بزرگ آشنا شود، بسیار توصیه می شود. از این رو، علاقه مندان به فلسفه ترغیب می شوند که نه تنها از این خلاصه به عنوان یک راهنما استفاده کنند، بلکه به مطالعه کتاب اصلی و حتی آثار خود شلر بپردازند تا افق های جدیدی از فهم فلسفی برایشان گشوده شود. این اثر با ارائه تحلیلی دقیق و ساختاریافته از مهم ترین مفاهیم و نظریات شلر، به مثابه پلی مستحکم میان خواننده و دنیای پیچیده اما غنی اندیشه های او عمل می کند و تصویر روشنی از جایگاه شلر در پدیدارشناسی و انسان شناسی فلسفی ارائه می دهد.